III. Türkiye-Afrika Ekonomi ve İş Forumu, Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı ev sahipliğinde, Afrika Birliği iş birliği ve Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) organizasyonu ile 21-22 Ekim 2021 tarihlerinde, "Birlikte Daha Güçlü" mottosuyla İstanbul Kongre Merkezi'nde gerçekleştirildi.
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan, Güney Sudan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Sayın James Wani Igga, Afrika Birliği Komisyonu (AfB) Ekonomik Kalkınma, Ticaret, Sanayi ve Madencilik Komiseri Albert Muchanga ve Afrika İş Konseyi Başkanı (AfBC )Amany Asfour tarafından onurlandırılan foruma 45 ülkeden 35 Bakan, 6 Bakan Yardımcısı ve 3000'den fazla iş insanı katıldı.
Forum panel oturumları, B2B ve G2B görüşmeleri ile devam etti. G2B oturumlarında "Afrika'da Yatırım Fırsatları ve Hedef Sektörler" teması ele alındı. Forum boyunca “Türkiye-Afrika Kadın Liderlik Diyaloğu” gibi öne çıkan konular; "Türkiye ve Afrika Arasında Tarım ve Tarımsal Sanayi İşbirliği" ve "Türkiye'nin ve Afrika'nın İnovasyona Yaklaşımı ve Artan Yatırımlar" konuları masaya yatırıldı.
Forum vesilesiyle, Afrika Birliği Gündemi 2063'e verilen destek yinelenirken karşılıklı yarar sağlayan sonuçlara ulaşılmasından duyulan memnuniyet dile getirildi ve ortaklığı pekiştirmek için bir sonraki Türkiye-Afrika İş ve Ekonomi Forumu’nun 2023’te gerçekleştirilmesi kararlaştırıldı.
21-22 Ekim 2021 tarihlerinde gerçekleştirilmesi planlanan Türkiye-Afrika III. Ekonomi ve İş Forumu öncesinde oturumları ve görüşmeleri zenginleştirmesi, sürdürülebilir ve kazan-kazan esasına dayalı ilişkiler için sağlam bir zemin hazırlaması amacıyla, derinlemesine bir hazırlık aşaması niteliğinde organize edilen Türkiye- Afrika Ekonomi ve İş Forumu Sanal Oturum 8-9 Ekim 2020 tarihlerinde gerçekleşti. Online etkinliğin açılış törenine Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan ve Afrika Birliği Komisyonu Ekonomik İşler Komiseri Sayın Victor Harison katılım gösterdi.
Sanal ortamda ücretsiz olarak gerçekleştirilen ve iki gün süren etkinlikte iş dünyasının gündemindeki konulara ilişkin paneller, üst düzey konuşmacılar, sağlanan teknolojik altyapı ile görüntülü iş görüşmeleri, proje sunumları, broşürler ve sunumlar içeren ülkelere ait sanal masalar ve indirilebilir ürün ve hizmet katalogları içeren sanal sergiler yer aldı.
Afrika ile ticari ve ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi stratejisi kapsamında Ticaret Bakanlığı ev sahipliğinde, Afrika Birliği (AU) işbirliğiyle, DEİK ve Türkiye-Afrika İş Konseyleri organizasyonu ile “Birlikte Sürdürülebilir Bir Geleceğe Yatırım” ana temasıyla düzenlenen Türkiye-Afrika II. Ekonomi ve İş Forumu 10-11 Ekim 2018 tarihlerinde İstanbul’da gerçekleştirildi.
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sn. Recep Tayyip Erdoğan ve Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sn. Mulatu Teshome’nin teşrifleriyle onurlandırdıkları etkinliğe; Ruanda Cumhuriyeti Başbakanı Sn. Edouard Ngirente, 43 Afrika ülkesinden 26 Bakan, 4 Bakan Yardımcısı, Milletvekilleri, Müsteşarlar, Yatırım/İhracat Destek Ajansı Başkanları ve Büyükelçiler başta olmak üzere 245 resmi heyet üyesi ile 47 Afrika ülkesinden 850 iş insanı ve 1.800 Türk firma temsilcisi katılım sağladı.
Forumda Senegal Cumhuriyeti Maden ve Jeoloji Bakanlığı ile Tosyalı Holding arasında Mutabakat Zaptı, Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı ile Afrika Birliği Komisyonu arasında Ticaret ve Yatırım İş birliği Mutabakat Zaptı ve Türkiye Cumhuriyeti ile Zimbabve Cumhuriyeti arasında Ticari ve Ekonomik İş birliği Anlaşması imzalandı.
Forum kapsamında “Afrika’da Ticaret ve Yatırım Finansmanı”, “Türkiye ve Afrika Arasında İnşaat, Altyapı ve Enerji Alanlarında İşbirliği” ve “Afrika’da Bütünleşme Çabaları ve Türk İş Dünyası İçin Fırsatlar” konulu panellerin yanı sıra ülke sunumları ve ikili iş görüşmeleri gerçekleştirildi.
Türkiye Cumhuriyeti Ekonomi Bakanlığı ev sahipliği ve Afrika Birliği işbirliğinde, DEİK'in koordinasyonu ve TİM'in katkılarıyla düzenlenen Türkiye-Afrika Ekonomi ve İş Forumu, 2-3 Kasım 2016 tarihlerinde İstanbul'da gerçekleştirildi.
Forumun açılış törenine, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Afrika Birliği Dönem Başkanı Çad'ın Devlet Başkanı Idriss Déby Itno katıldı. Türkiye ve 42 Afrika ülkesinden 2.365 üst düzey yetkili, iş insanı ve girişimciyi bir araya getiren Foruma, Türkiye Cumhuriyeti Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Afrika ülkelerinden bakanlar, özel sektör kuruluş başkanları ve firma temsilcileri, Afrika Birliği ve Afrika Kalkınma Bankası'nın üst düzey temsilcileri ile Afrika bölgesel ekonomik topluluklarının genel sekreterleri katıldı.
Türkiye-Afrika Ekonomi ve İş Forumu’nun açılış oturumunda konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Forumun Türkiye ile Afrika kıtası ve Afrika Birliği ile yürütülen yakın iş birliğinin bir meyvesi olduğunu söyledi. Sınır ve mesafelerin anlamını yitirip dünyanın büyük bir köye dönüştüğü bir süreçten geçildiğine ve bu sürecin bir girdap gibi tüm ülkeleri içine aldığına işaret eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Küreselleşme adına, tek bir reçetenin, tek bir gelişme-kalkınma modelinin, tek bir yönetim sisteminin diğer ülkelere dayatıldığını görüyoruz. Bu dayatmadan sadece Türkiye gibi yükselen güçler değil, Afrikalı, Güney Amerikalı ve Asyalı dostlarımız da payını alıyor" dedi.
Afrika’nın öncelikleri, toplumsal hassasiyetleri, yüzlerce yıllık kültür ve geleneklerinin dikkate alınmadığı küreselleşme anlayışını ‘yeni bir sömürgecilik modeli ve modern bir kölelik düzeni’ olarak nitelendiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Bu yeni kolonyalizm modelinde, 2-3 asır önce ellere ve ayaklara vurulan prangalar, şimdi ülke ekonomimize, sanayimize, siyasal sistemimize ve zihinlerimize vurulmak isteniyor" dedi.
Afrika Birliği Dönem Başkanı Çad’ın Devlet Başkanı Idriss Déby Itno ise, Forumun açılışında yaptığı konuşmada, Türkiye ve Afrika arasındaki ticaret hacminin son 10 yılda 3'e katlandığını belirterek, "Bu Forumdaki eğilim bize, söz konusu bu ticaret hacminin, önümüzdeki yıllarda daha da katlanarak güçleneceğini göstermektedir” dedi. Dünya ekonomisi bir kriz ve gerileme içindeyken Forumun en önemli amacının, Türkiye ve Afrika arasındaki ilişkilerin güçlendirilmesi, her iki tarafa da bir fayda kazandırılması ve ilişkilerin daha önemli boyutlara çıkartılması olduğunu vurgulayan Çad’ın Devlet Başkanı Déby Itno, “Afrika su ve ham madde gibi kaynakları çerçevesinde önemli bir zenginlik sunmaktadır. Ayrıca Afrika genç nüfusu ve demografisiyle de önemli bir fırsat sunmaktadır. Birçok Afrika ülkesi daha fazla yabancı yatırım çekebilmek ve ekonomilerini güçlendirebilmek için bir çok önemli reformlar gerçekleştirmiştir” dedi.
Forumun açılış töreninde ayrıca Afrika Birliği Komisyonu’nun Ekonomik İşler Komiseri Dr. Antony Mothae Maruping, Pan-Afrika Ticaret Odaları Başkanı ve Etiyopya Ticaret Odası Başkanı Solomon Afework ve DEİK Başkanı Ömer Cihad Vardan birer konuşma gerçekleştirdi.
Oturumun ardından eş zamanlı olarak ülke ve proje sunumlarının yapıldığı B2G ile Türk ve Afrika özel sektör temsilcileri arasında B2B toplantıları gerçekleştirildi.
2016 TABEF Sonuç Raporu için lütfen tıklayınız
Türkiye-Afrika Tarım Bakanları Birinci Toplantısı ve Tarım İş Forumu, Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı Binali Yıldırım, Gine Devlet Başkanı ve Afrika Birliği Dönem Başkanı Prof. Alpha Condé, Türkiye Cumhuriyeti Tarım, Gıda ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Afrika Birliği Komisyonu Başkanı Moussa Faki Mahamat veDEİK Başkanı Ömer Cihad Vardan'ın katılımları ile 27-28 Nisan 2017 tarihlerinde Antalya'da gerçekleştiriliyor. 54 ülkeden 2 Cumhurbaşkanı, 48 Bakan, 14 Bakan Yardımcısı, 46 uluslararası kurum temsilcisi, 184 bürokrat ve 1000'in üzerinde iş insanını buluşturan Zirve, tarım finansman modelleri, sulama teknolojileri, mevsimsel esneklik, tarım ticareti ve yatırımlar, tarım endüstrisi, kırsal kalkınma ve genç istihdamı, gıda ve beslenme temalı panellere ev sahipliği yapıyor.
Türkiye Cumhuriyeti Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ve Afrika Birliği Komisyonu (AfBK) organizasyonunda, Türkiye Cumhuriyeti Ekonomi Bakanlığı, DEİK, TİM, MÜSİAD, Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği, ve THY işbirliğinde düzenlenen Zirvenin açış konuşmasını gerçekleştiren Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı Binali Yıldırım, bu Zirve'nin sadece Türkiye ve Afrika için değil, dünyanın geleceği için de çok önemli olduğunu söyledi. İnsanlığın küresel sorunlara çözüm üretmekte yetersiz kaldığını ifade eden Başbakan Yıldırım, Türkiye ile Afrika ülkeleri arasındaki son on yılı aşkın süredir devam eden samimi işbirliğinin ve iletişimin dünyaya örnek olması gerektiğini ifade etti. Türkiye'nin Afrika açılımı kapsamında çok sayıda Afrika ülkesine üst düzey ziyaret gerçekleştirdiğine değinen Başbakan Binali Yıldırım, "bizim Afrika ülkeleri ile olan ilişkimiz tek taraflı değil, karşılıklıdır" dedi. Türkiye'nin Afrika'ya ilk adımı kıtaya ulaşım ve erişim imkanlarını artırmakla başladığını vurgulayan Başbakan Yıldırım, ikinci adımın Büyükelçiliklerin açılması olduğunu ifade etti ve daha fazla Büyükelçiliğin Afrika ülkelerinde çalışmaya devam edeceğini söyledi. "Bugün itibariyle Afrika ile ilişkilerimizi, tek taraflı menfaat üzerine değil, karşılıklı olarak geliştirmenin zamanı gelmiştir" diyen Başbakan Binali Yıldırım, Zirve kapsamında düzenlenen İş Forumu ve B2B görüşmelerin bu amaç için önemli bir fırsat sunduğunu da sözlerine ekledi.
Afrika Birliği'nin Dönem Başkanı, Gine'nin Devlet Başkanı Prof. Alpha Condé ise, Forumun açışında yaptığı konuşmada barındırdığı büyük potansiyele rağmen Afrika'da tarım sektörünün henüz arzu edilen seviyeye ulaşamadığını, buna bağlı olarak tarımın finansmanı, kırsal kalkınma ve tarım endüstrisi alanlarında daha fazla çabaya ihtiyaç duyulduğunu söyledi. Tarımsal kalkınma için yatırımın çok önemli olduğunu hatırlatan Gine Devlet Başkanı Prof. Condé, Türiye-Afrika Ortaklığı kapsamında belirlenen 2063 Gündemi'nin yerine getirilmesi için Türkiye ile daha fazla ortaklığa ve işbirliğine ihtiyaç duyduklarını sözlerine ekledi; Türkiye-Afrika Tarım Bakanları BirinciToplantısı ve Tarım İş Forumu'nun bu işbirliğini geliştirmek için önemli bir platform olduğunu hatırlattı.
Türkiye Cumhuriyeti Tarım, Gıda ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik ise, Afrika'nın küresel ekonomideki payının sadece 3 olduğunu hatırlatırken, kıtanın dünya nüfusunun yüzde 15'ine ev sahiliği yaparken, dünyadaki tarıma elverişl toprakların ise yüzde 25'ine sahip olduğunu söyledi. Afrika'nın tarım alanında büyük bir potansiyele sahip olmasına rağmen, henüz bu potansiyelin doğru değerlendirilmediğine dikkat çeken Bakan Çelik, Türkiye'nin bu noktada Afrika'nın yanında bir ortak ülke olduğunu söyledi. Zirve kapsamında "Afrika sorunlarına, Afrika çözümleri bulunmaya çalışılacağını" ifade eden Tarım, Gıda ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, önümüzdeki dönemde Türkiye ile Afrika arasında tarım ve tarım ticaretinin artacağına inandığını söyledi ve Türkiye ile Afrika ülkeleri arasında tarım sektöründe daha sık görüşmelerin gerçekleştirilecceğini ifade etti. Bakan Çelik ayrıca Türkiye'nin başlattığı ‘Milli Tarım' Projesinin, Afrikalı ülkeler tarafından da örnek alınması gerektiğini vurguladı ve Türkiye olarak bu konuda Afrika ülkelerine her türlü desteği vermeye hazır olduklarını söyledi.
Zirve'nin açışında bir konuşma gerçekleştiren Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise, 2005 yılında Türkiye tarafından başlatılan Afrika açılımının artık bir ortaklık politikasına dönüştüğünü söyledi. Sadece diplomatik değil, insani yardım, eğitim, ticari ilişkilerde Afrika ile ilişkilerde yeni bir dönem yaşandığına dikkat çeken Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Türkiye'nin Afrika Birliği gibi bölgesel örgütler ile ilişkileri geliştirmekte samimi ve kararlı olduğunu söyledi.
Web Sayfası: www.turkeyafricaagri.org
Ekonomi Bakanlığı ev sahipliğinde DEİK organizasyonu ile 22-23 Şubat 2018 tarihlerinde İstanbul'da birincisi gerçekleştirilen Türkiye-ECOWAS Ekonomi ve İş Forumu'nun ilk gününde Bakanların toplantısının ardından ortak bildiri açıklandı. Forumun ortak bildirisinde, Türkiye ve ECOWAS üyesi ülkeler arasında imzalanan Ticaret ve Yatırım İşbirliği Anlaşması kapsamında ticaretin dengeli şekilde artırılması vurgusu yapıldı. Toplantıda Türkiye Cumhuriyeti Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci ile Benin, Burkina Faso, Fildişi Sahili Yeşil Burun, Gambiya, Gana, Gine, Gine Bisau, Liberya, Mali, Nijer, Nijerya Cumhuriyeti, Senegal, Sierra Leone ve Togo ECOWAS üyesi ülkelerinin Bakanları ve DEİK Başkanı Nail Olpak yer aldı.
Basın toplantısında konuşan Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, üç ana konu üzerinde durduklarını açıklayarak, "Türkiye ve ECOWAS ülkeleri arasında bugün DEİK ile çok verimli bir foruma imza attık. Ortak komisyon kurulması, ortak komisyon ile etki değerlendirmesi yapılması ve ECOWAS ile Türkiye arasında en üst düzey katılımla sektör ve şirketler bazlı eşleştirmelerin olduğu zirvelerin her yıl yapılması olmak üzere üç ana konu üzerinde durduk. Türk yatırımlarının bölgede nasıl artırılacağını konuştuk. ECOWAS etkinliği çerçevesinde Türkiye ve Batı Afrika'dan 500'ü aşkın iş dünyası temsilcisinin katılımıyla 1000'den fazla ikili iş görüşmesi gerçekleştirildi" dedi.
Ortak Bildiri Kararları
Bir sonraki İş Forumu'nun gelecek yıl düzenlenmesi hususunda mutabık kalındığı ifade edildi. Ayrıca ECOWAS üyesi ülkeler ile Türkiye arasında ticaret ve yatırım finansman mekanizmalarının geliştirilmesi, lojistik bağlantının iyileştirilmesi, DEİK ile Batı Afrika Ticaret ve Sanayi Odaları Federasyonu (FEWACCI) arasında diyalog tesis edilmesi, özel sektör arasında ilişkilerin İş Konseylerinin kurulması yoluyla güçlendirilmesi ve Dünya Ticaret Örgütünün Ticaretin Kolaylaştırılması Anlaşması'na uygun olarak iş birliğine dahil edilmesi kararı alındı.
Nihat Zeybekci: "ECOWAS'la kurumsal ve kalıcı bir iş birliğine gitmek istiyoruz"
Türkiye-ECOWAS Ekonomi ve İş Forumu'nun ilk gününde gerçekleşen Gala Yemeği'ne Türkiye Cumhuriyeti Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, DEİK Başkanı Nail Olpak, TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi ve ECOWAS üyesiülkelerinin Bakan ve temsilcileri katıldı.
Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, "Tarihi bir gün yaşadık. Bu zirve ile düzenlenen iş görüşmeleri de çok başarılı oldu. İş görüşmelerinde bugün ve yarın binlerce görüşme olacağını gördük. Afrika'nın yüzde 33'ünün yaşadığı ve Afrika milli gelirinin yüzde 25'inin temsil edildiği ECOWAS'la kurumsal ve kalıcı bir iş birliğine gitmek istiyoruz." Türkiye ile ECOWAS arasında ortak bir komisyon kurulacağını belirten Bakan Zeybekci, ortak komisyon ile yapılması gerekenleri en kısa sürede karar vereceklerini söyledi.
Türkiye'nin ECOWAS ülkeleri ile dış ticaretinin yetersiz olduğunu dile getiren TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, "Etkinliğimizin ilk gününü hep birlikte başarı ile geride bıraktık. ECOWAS bölgesinden gelen misafirlerimiz ile ülkelerimiz arasındaki ekonomik ve ticari ilişkileri ele aldık. Bu ilişkileri daha ileriye taşıyabilecek yollar aradık. Bu önemli buluşmanın, ülkelerimiz arasındaki ekonomik ilişkilere, dostluğa ve iş birliğine önemli katkılar sağlamasını diliyorum" dedi.
Yapılan konuşmaların ardından, Türkiye-ECOWAS Ekonomi ve İş Forumu sponsorlarına plaket verildi.
Forumun ikinci günü tematik oturumlar ile devam etti
Türkiye-ECOWAS Ekonomi ve İş Forumu'nun ikinci günü "Başarı Hikayesi: ECOWAS Bölgesinde İş veya Yatırımı olan Türk Firmasının Deneyimleri" tematik oturumuyla başladı.
Oturumun açılışında konuşan DEİK Başkanı Nail Olpak, ECOWAS ile Türk iş dünyası arasındaki potansiyel iş birliği alanlarının görüşüldüğü İstanbul'daki İş Forumu'na 255 Afrikalı ve 550 Türk girişimcinin katılarak, ticaret ve yatırımların finansmanını, kamu özel projelerinde alanında örnek projeler ve finansman kaynaklarını masaya yatırdıklarını dile getirdi. Türk müteahhitlik sektörünün tarihinde ilk kez bir Afrika ülkesinin ilk sıraya yerleştiğini belirten Olpak, "2017 yılında Tanzanya'da 3,1 milyar dolarlık iş alındı. Tanzanya, Türkiye'nin geleneksel pazarları olan Rusya, Türkmenistan, Libya, Suudi Arabistan'ı geride bıraktı. Müteahhitlik sektörümüz orta vadede, Sahra Altı Afrika'yı yeni hedef pazar olarak belirlemiş gibi görünüyor" diye konuştu.
Kıta ülkelerinin son 10 yılda yaklaşık yüzde 5 büyüme başarısını gösterdiğini ifade eden Olpak, "Büyüme ile orantılı olarak, şehirleşme ve modernizasyon ağı da artıyor. İnşaat ve enerji sektöründe gereklilikler artıyor. Altyapı gereklilikleri ve tüketim de buna bağlı olarak değişiyor. Tarım teknolojilerimizin Afrika'da uygulanması da rahatlıkla mümkün. Tarıma ilişkin yapılacak yatırımlarda, üretimde verimlilik artışı hedeflendiği için, arazi tahsisi de bir seçenek olabiliyor. Ayrıca, gıda güvenliği alanında da Afrika'da çok ciddi bir potansiyel var" dedi.
Başarı hikayesini sunan Summa Yönetim ve İcra Kurulu Başkanı Selim Bora ise, Sahra Altı Afrika'da 2010 yılından bu yana yaptıkları çalışmaları ve deneyimlerini paylaştı.
Afrika'nın Türk firmaları için yeni bir pazar olduğuna dikkati çeken Bora, "Türk müteahhitlik firmaları olarak geçmişte geleneksel pazarlar olan Rusya, Ortadoğu, Orta Asya, Doğu Avrupa, Kuzey Afrika'yı bilirken, son 6-7 senedir Sahra Altı Afrika üzerinde yoğunlaştık, bilmediğimiz yeni pazarlara girdik ve buralarda yaptığımız işlerle sanıyorum Afrikalıları, Sahra Altı Afrika'sını kendimize yakınlaştırdık. Türk müteahhitliğinin ve imalat sanayisinin geldiği yeri dünyanın anlaması gerekiyor" dedi.
Web Sayfası: www.tebforum.org